• Main /
• Basin /
• Basin Kustepe

Basin Kustepe

En Sevdikleri Müzik Kuştepe Blues

Akşam, 08.10.2004

Yaşam müziğin ritminde akıyor Kuştepe’de. Ara sokaklardan darbuka sesleri yükseliyor, yeni yürümeye başlayan çocuklar şarkılar söylüyor kaldırımlarda. En azından Kuştepe’ye dair belleğimize yerleşen görüntüler böyle anlatıyor mahalleyi. Oysa Nedim Hazar’ın yazıp yönettiği ‘Kuştepe Blues’ adlı belgeselde öğreniyoruz ki mahalle sakinlerinin yalnızca dörtte birini Romanlar oluşturuyor. Geri kalanı Karadeniz’den, Kayseri’den, Kahramanmaraş’tan yani Anadolu’nun dört bir yanından göçen insanlar. O zaman ‘Kuştepe Blues’a da ‘Kuştepelilik’ olgusuna da bakışınız değişiyor. ‘Burhan Öçal & Trakya All Stars-Sılaya Dönüş’ ve ‘Mercan Dede ile Bir Yolculuk’ gibi belgesellere imza atan Hazar’ın ifadesiyle ‘Kuştepe Blues’un çıkış noktası kamerayı mahalle sakinlerine çevirmekten çok Türkiye’nin müzikal yolculuğuna ışık tutmak: ’ Türkiye’de müzik eğitiminin nasıl olduğunu anlatan bir belgesel çekecektik. Çünkü bir yanda babadan oğula geçen geleneksel eğitim var, bir yanda da çağdaş eğitim. Başlangıçta Anadolu’yu dolaşacaktık. Sonra fark ettik ki Kuştepe her iki örneğin aynı anda yaşandığı bir yer.’

Kuştepe’yi müzikal anlamda mikro örneğe dönüştüren İstanbul Bilgi Üniversitesi Müzik Bölümü’nün üç yıldır Kuştepeli çocuklara ücretsiz solfej, enstrüman ve teori dersleri vermesi. Kuştepeli çocuklar müzikte Mannheim Okulu’nun öneminden tutun da solfej eğitimine kadar pek çok alanda öğretim görevlilerinden dersler alıyor. Hazar ‘Çekimler sırasında modern eğitimin de geleneksel eğitimden öğreneceği çok şey olduğunu anladık. Nurgül Ceylan, Bülent Ersoy’un emekli klarnetçisi Çorlulu Nazmi Zurnacı ve oğlu Savaş Zurnacı gibi filme konu olan insanlar bizi çok heyecanlandırdı. Bu küçük mahallede birçok farklı dünyanın olduğunu keşfettik’ diyor.

Kuştepeliler’in film ekibine yönelttiği bir soru Hazar’ın da diline takılıyor: ‘Şimdi her şey iyi hoş da beş yıl sonra ne olacak?’ Bu cevabı bulmak kolay değil elbette ama Hazar ve ekibi teker teker insanları ele almak yerine kültürel açılımları inceleyen çalışmalar yapmanın önemini fark etmiş. Dolayısıyla ‘Kuştepe Blues’u bir başlangıç olarak kabul ediyor ve yola ‘Caddenin Karşı Tarafı’ olarak adlandırdıkları bir projeyle devam ediyorlar.

ROMANLAR ULUSAL KİMLİKLERİNİ İSTANBUL’DA BULDU

Bir diğer proje de Bilgi Üniversitesi, uluslararası Roman network’ü ve Troyamedya’nın birlikte gerçekleştireceği İstanbul Romanları’yla ilgili daha kalıcı bir çalışma. Bu arada çok ilginç bir ayrıntıdan da bahsediyor Hazar: ‘Yeni ortaya atılan bir teze göre Romanlar, Hindistan’dan yola çıkıyor ama kimliklerini İstanbul’da buluyor. Bizans döneminde Sulukule’ye yerleşiyorlar. Osmanlı döneminde de Sulukule’deki Romanlar’a sancak veriliyor. Yani ulusal kimlikleri Osmanlı döneminde oluşuyor. İstanbul’un Romanlar’ın tarihinde son derece önemli bir yeri var.’ Kuştepe sakinlerinin yalnızca dörtte birinin Romanlar’dan oluştuğunu söylemiştik. Peki Kuştepe’de diğer şehirlerden gelen insanlarla Romanlar gerçekten kaynaşmış durumda mı? Hazar’ın yanıtı şaşırtıcı: ‘Hayır, ama bu bence insanların kültürel kimliklerinin göçmen olmasından kaynaklanıyor. Göçen toplum içine kapanır ve sadece göçtüğü yerle bağlantı kurar. Buradaki Romanlar’ın bir kısmı Trakya’dan, bir kısmı İstanbul’dan, ama bir de aralarına bile kabul etmek istemedikleri Kayserili Alevi Romanlar var. Onlar başka bir sokakta oturuyor ve kaynaşmıyorlar.’

Kısacası müziğin bile çaresiz kaldığı anlar var…

Geri dön